Uur van de waarheid voor onze vrijheden

Bahar Kimyongür en zijn medestanders van de radicale Turkse
oppositiegroep, DHKP-C worden straks voor de derde keer in beroep
berecht. Het gaat om een proces waarbij veel op het spel staat. De
burgerlijke vrijheden en dus rechtstaat zelf zijn in het gedrang.

De uitspraak in het derde proces in beroep tegen ‘leden’ van de DHKP-C,
een radicale Turkse oppositiegroep, valt op 23 december. Op 14 juli
heeft het hof beslist om het verdict uit te stellen, om te kunnen
overgaan naar een herkwalificatie ‘naar benden’ van de beschuldigingen.
Personen die sinds jaren werden gebrandmerkt als leiders van een
terroristische organisatie, zouden wel eens hun rol plots kunnen
gereduceerd zien tot die van simpele leden. Voor het federaal parket
gaat het erom de essentie te behouden: het criminaliseren van het
verstrekken van informatie “die een groep met terroristische
bedoelingen steunt”; activiteiten die het beschouwt als “even
gevaarlijk als terroristische acties zelf”.

Tot op heden is slechts een deel van het gerechtelijk apparaat het
federaal parket gevolgd. In februari 2006 werden de beklaagden zwaar
veroordeeld voor terrorisme door de correctionele rechtbank van Brugge,
en ook nog eens door het hof van beroep van Gent in november van
hetzelfde jaar. De uitspraak in Gent, was helemaal naar de wensen van
het federaal parket: het hof stelde dat ook maar uitleg verschaffen
betreffende een organisatie die als terroristisch staat geboekstaafd,
een strafbaar feit is, en dat de individuen die zich niet van de
doctrine van een dergelijke organisatie distantiëren beschouwd moeten
worden als “een maatschappelijk gevaar en moeten worden opgesloten”.
Dat heeft verregaande consequenties: alleen al het feit van een
afwijkend standpunt in te nemen over een gewapend conflict waar ook ter
wereld zou kunnen gecriminaliseerd worden.

Daartegenover staat dat het hof van Cassatie, in een eerste arrest, het overplaatsen van een
rechter heeft gelaakt, omdat het in feite neerkwam op het maken van een
uitzonderingsrechtbank. De twee eerste uitspraken werden daardoor
ongeldig en de zaak moest nog eens in beroep worden overgedaan. Op 7
februari 2008 heeft het hof van beroep in Antwerpen de beklaagden
vrijgesproken van elke deelname aan een terroristische organisatie en
heeft geoordeeld dat hun daden in essentie geen overtreding vormden op
het recht van vereniging en vrije meningstuiting. De uitspraak in
Antwerpen heeft aangetoond dat de beschuldigden geen misdadige
organisatie hebben gevormd in België. Het hof van cassatie heeft
intussen ook dit verdict ongeldig verklaard, door de stellen dat
volgens de wet beklaagden geenszins hoeven betrokken te zijn in het
plegen van misdaden om te worden veroordeeld. Het simpele feit van lid
te zijn van een organisatie die onder verdenking staat, zou genoeg zijn.

De procureur heeft daarom beslist om de meest karikaturale aspecten van
zijn argumentaties te laten vallen, om de “morele steun” aan een
organisatie die als terroristisch wordt aangeduid, te kunnen
criminaliseren. Zonder dat er een wet bestaat die “indirecte steun” of
de “ophemeling” van terrorisme tot delicten maakt, zou België een
jurisprudentie hanteren die dat effect heeft. Zo zou het federaal
parket en een deel van het gerechtelijk apparaat de mogelijkheid hebben
om een essentieel deel van onze vrijheden op de helling te zetten. Het
hele verloop van deze affaire bewijst het. Om zware straffen te
bekomen, werd de eerste uitspraak geleverd door een tribunaal dat was
opgezet in overtreding van de wettelijke procedures. Het federaal
parket heeft deelgenomen, samen met ambtenaren van het ministerie van
justitie, de federale politie en de staatsveiligheid, aan een poging om
een van de beklaagden van Belgische nationaliteit, Bahar Kimyongür, te
laten oppakken in Nederland om hem aan Turkije te laten uitleveren.

Deze voorbeelden tonen dat men erg op zijn hoede moet zijn voor een
rechtspraak die het resultaat zou zijn van acties van het federaal
parket. De antiterrorismewet van 2004 is erg vaag. De fundamentele
inzet van deze affaire is een direct politiek gebruik van deze wet
mogelijk te maken. De herkwalificatie van de aanklacht moet dit
bewerkstelligen. Het essentiële is niet de beschuldigden zwaar te
straffen om Turkije te behagen - dat ook misschien - maar vooral de
installering van een rechtspraak die het mogelijk maakt om alle
politieke oppositie die niet door de overheid wordt erkend, te kunnen
criminaliseren. Indien uitspraak van 23 december, de laatste uitspraak
in deze zaak, bepaalt dat het loutere feit van informatie te
verschaffen over de activiteiten van een verdachte organisatie,
neerkomt op het deelnemen aan haar activiteiten en er dus deel van uit
te maken, dan zal zich een mutatie in onze rechtssysteem hebben
voltrokken. Als de beklaagden worden veroordeeld op dergelijke basis,
dan blijft er van de vrije meningsuiting, de vrijheid van vereniging en
dus van de rechtstaat in ons land niets over.

lijst ondertekenaars:

prof. Jean-Claude Paye, socioloog
prof. Ludo Abicht, filosoof, Ugent
Dirk Adriaensens, BRussells Tribunal
prof. Karel Arnaut, antropoloog, UGent & KASK
Eric Balliu, ere-architect Orde van Architecten, eredocent Academie Gent (Hogeschool Gent)
Koenraad Bogaert, UGent
prof. Jean Bricmont, fysicus, UCL
Saddie Choua, filmmaakster
Caroline Copers, algemeen secretaris ABBV
Jean Cornil, federaal volksvertegenwoordiger
Ludo De Brabander, vrede vzw.
prof. Patrick Deboosere, demograaf, VUB
prof. Lieven De Cauter, filosoof, KULeuven/RITS
Hugo De Greef, directeur Flagey
Em.Prof.Herman De Ley, UGent
Josy Dubié, eresenator (ecolo)
Jean-Marie Dermagne, advocaat, lid van de strafcommissie van de orde van de balies
prof. Bernard Francq, UCL
Stephan Galon, afgevaardigde van de voorzitter, ABVV
Zoé Genot, federaal parlementslid
Eric Goeman, woordvoerder Attac Vlaanderen, voorzitter Democratie 2000
prof. José Gotovitch, ULB
prof. Jean-Marie Klinkenberg, ULG
prof. Chris Kesteloot, sociaal geograaf, Kuleuven
prof. Rudi Laermans, socioloog, KULeuven
prof. Anne Morelli, historica, ULB
prof. Francine Mestrum, ULB.
prof.Christine Pagnoulle, ULG
prof. Jean Pestieau, UCL
Luc Pien, departementshoofd St Lucas Gent
prof. Pieter Saey, UGent
Johan Sanctorum, filosoof
prof. Erik Swyngedouw, sociaal geograaf, Manchester University
Jean-Pierre Rondas, Producer VRT Radio Klara
prof. Fernand Tanghe, rechts- en politieke filosofie - UA
Eric Therer, advocaat
Werner Trio, journalist VRT
Dirk Tuypens, acteur
prof. Dan Van Raemdonck, ULB-VUB
prof. Karim Zahidi, UA
prof Sami Zemni, UGent